HÒA HỢP DÂN TỘC

Không hiểu sao dạo này mình thích kể chuyện đánh nhau ngày xưa. Bây giờ mình kể chuyện hòa hợp dân tộc.
Năm 1973 bọn mình chốt ở đồi Chông- Tiên Phước Quảng Nam. Hiệp định Pa ri kí kết thì mình giữ một quả đồi, phía bên kia đối phương giữ một quả đồi. Cách nhau bởi cái khe nhỏ. Mùa khô nên không có nước.
Hòa hợp dân tộc nên hai bên bàn nhau làm một cái nhà hòa hợp để hai phía gặp nhau. Thiện chí lắm. Bên đối phương làm nhà còn bên ta làm ghế. Nguyên vật liệu chủ yếu là tranh tre nứa lá. Tường thưng bằng lồ ô đập dập. Trên tường ở đốc nhà vẽ một bản đồ Việt Nam bằng giấy rô ki.
Riêng màu sắc cho cái bản đồ cũng phải bàn nát nước. Bên ta bảo Việt nam màu đỏ. Bên kia bảo Việt nam màu vàng. Không ngã ngũ được lại bàn miền Bắc màu đỏ, miền Nam màu vàng. Chính trị viên bảo đếch được! Miền Bắc thì đỏ là đúng rồi nhưng miền Nam không thể là màu vàng được, Miền Nam không phải của riêng Việt Nam Cộng hòa mà còn là của Chính phủ CM Lâm thời Miền Nam VN vậy miền Nam cũng phải có màu đỏ. Bên kia không nghe.
Bên ta dàn hòa bảo bây giờ hòa hợp dân tộc rồi. Lấy cả nước màu xanh hòa bình. Bên kia bảo xanh hòa bình thì lẫn với biển à, nước Việt mình có đất liền, có biển, có hải đảo, nó phải rõ ràng chủ quyền! Với lại màu xanh hòa bình là màu cờ của Quân Giải phóng. Không được!
Đến dăm sáu ngày mới ngã ngũ lấy màu xanh lá cây làm màu cho đất liền và hải đảo còn biển màu xanh cô ban. Mình được cử cùng với một tay phía bên kia vẽ bản đồ. Khi vẽ biển mình phết màu xanh tuốt luốt. Tay kia bảo ngoài Bắc không có đảo à. Mình nhớ mãi mới ra Bạch long vĩ (vì có bài hát Bạch long vĩ đảo quê hương), đảo Cồn cỏ (vì có Thái văn A sừng sững chòi cao trên hòn đảo nhỏ) và Hòn Mê, hòn Ngư (vì ngày ấy có loại thuốc lá mang cái tên ấy). Còn tay kia rất trân trọng vẽ Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Đảo, Phú Quốc… nhiều lắm. Mình rất phục sao anh ta nhớ kĩ vậy. Và phục luôn trong này nhà trường dạy dỗ về cương vực lãnh thổ địa lí khá cẩn thận. Nhưng sao lại đi theo đế quốc sài lang?
Vẽ xong hai thằng ngồi cùng nhau ngắm nghía. Thấy cũng nổi. Tay lính bên kia rút thuốc Ru by Quân tiếp vụ “huynh đệ chi binh quyết tâm chiến thắng” mời mình. Mình mời lại hắn bằng thuốc rê khét mù nặng đến ứ cổ. Tự dưng thấy thân thân…mặc dù khi vẽ thì cả hai bên đều có người cầm súng chĩa vào nhau sẵn sàng…nhả đạn.
Có nhà hòa hợp thì phải có một ngày sinh hoạt chung gọi là sinh hoạt hòa hợp dân tộc. Buổi sinh hoạt được ấn định vào buổi chiều. Mỗi bên cử dăm bảy người đi sinh hoạt còn lại phải trực chiến sẵn sàng. Đi dự sinh hoạt hòa hợp dân tộc đấy mà vẫn lo mất mạng.
Cấp trên quán triệt cử người phải đảm bảo phẩm chất chính trị vững vàng, có trình độ một tý để có thế đối đáp. Mình được cử đi vì mình học xong cấp ba mới đi bộ đội và còn biết hát. Chứ phẩm chất chính trị thì không ai dám chắc vì lúc bấy giờ mình chưa phải Đảng viên.
Cuộc sinh hoạt hòa hợp dân tộc biến thành cuộc đấu khẩu. Thoạt đầu thấy bên ta có cái catset quay băng. Một người phía bên kia bảo các anh mở bài hát “Mẹ thức nghìn năm” cho chúng tôi nghe với. Bọn mình chả biết bài Mẹ thức nghìn năm là bài nào. Tua gần hết cái băng mới biết đó là bài “Đất quê ta mênh mông”: mẹ đào hầm từ lúc tóc còn xanh nay mẹ đã phơ phơ đầu bạc. Nghe xong bài hát, bên kia hỏi một câu: Các anh đang nghe bài hát ở đài nào thế? Chính trị viên bảo đấy là bài ở Đài Tiếng nói Việt nam. Tay bên kia bảo: Không phải. Các anh đang nghe đài Nhật đấy chứ. Tức lộn ruột nhưng cũng phải công nhận là tiếng hát phát ra từ cái cat set Philip của Nhật thật.
Bên kia lại hỏi: các anh chửi chúng tôi là tay sai đế quốc Mỹ. Thì cứ cho là đúng đi. Vậy các anh là tay sai của ai mà trang bị từ đầu đến chân toàn của Nga Xô với Trung Cộng?
Chính trị viên được đà bắt đầu giảng giải về tinh thần Quốc tế vô sản và phe Xã hội Chủ nghĩa hùng cường. Trong đó Liên xô và Trung quốc là hai người bạn lớn thân thiết tin cậy giúp đỡ để chống lại đế quốc Mĩ xâm lược. Chúng tôi chống Mỹ để giành độc lập cho dân tộc, hạnh phúc ấm no cho nhân dân.
Bọn mình chịu chính trị viên là giỏi và hả hê lắm. Còn bên kia đuối lí không nói gì thêm. Sau đó giải tán.
Cũng chỉ được có nhõn một lần sinh hoạt hòa hợp. Không có lần thứ hai vì sau đấy chừng mươi ngày, đang nửa đêm Nhà Hòa hợp bốc cháy đùng đùng. Chả biết bên nào đốt.
Vài hôm sau nện nhau chí tử.
Không biết cái anh chàng cùng mình vẽ hình đất nước Việt nam bây giờ ở đâu? Còn sống hay đã chết?
Vậy mà đã gần bốn mươi năm. Đọc thêm!

MỀM NẮN, RẮN BUÔNG

Năm ngoái bằng giấc này mình vào Đồng Tháp thăm người nhà. Lúc đi bằng tàu hỏa Thống Nhất. Lúc về bằng ô tô giường nằm của hãng xe Hoàng Long.
Đi xe giường nằm tương đối thoải mái. Đỡ tiếng ồn, có máy lạnh và được ngắm cảnh thỏa thích chứ không như tàu hỏa cứ kình kịch cành cạch điếc cả tai, nhìn ra ngoài toàn rừng với núi… nhìn một lúc chán mắt muốn buồn ngủ nhưng cái tiếng cành cạch kình kịch nó choảng vào lỗ tai khó chịu đến không thể ngủ được.
Nhưng xe chật nên giường nằm chỉ rộng khoảng năm mươi phân, còn chiều dài cũng đủ mét chín nhưng khoang để chân người sau là phần gối đầu của người nằm phía trước.
Nhà xe rất cẩn thận trước khi lên xe nhận một cái túi nilol bỏ dép giầy vào đấy rồi cất lên chỗ nằm cùng với hành lí khác. Lúc nào xuống xe thì cầm cái túi đựng dép ra cửa xe lấy dép đi vào. Vì vậy sàn xe sạch bong.
Trên xe, nằm ngay trước mình là hai thằng người Tàu. Mình cũng lấy làm lạ sao mà lắm người Tàu trên đất nước mình đến thế, có đi Bắc Nam mới biết. Trên tàu hỏa cũng thấy đông, xuống ga cũng gặp nhiều, qua Thanh Hóa, Vinh và các thành phố lớn nhan nhản người Tàu. Sở dĩ mình biết được là vì ngày cấp ba phải học ngoại ngữ là tiếng Tàu nên nghe tiếng mình có thể hiểu, còn bảo mình nói thì ngoài nỉ hảo, nỉ mân hảo chả nói được gì hơn. Với lại ở Việt nam, trông thấy anh nào nhếch nhác, đầu trọc, mắt một mí, thuốc lá rút từng điếu ra mời thì chắc chắn là cái anh người Tàu… nhận ra ngay.
Hai thằng người Tàu đầu trọc nằm ở trước mình (có nghĩa đầu nó gối trên chân mình) một cao một lùn. Thằng cao thì cao hơn mình nhưng gầy hơn mình, còn thằng lùn thì thấp hơn mình nhưng béo hơn. Nếu tính bình quân thì mình cũng chẳng kém gì nó.
Nhưng hai thằng này lại rất vô văn hóa. Trên xe cứ cười nói ông ổng. Mình hét im mẹ cái mồm chúng mày đi cho tao ngủ. Bọn nó nghe quát vậy thì im bặt trợn mắt nhìn rồi lại hố hố há há. Cả xe tức điên. Có người chửi mả bố nhà chúng nó, nó sang nước mình mà cứ như là chỗ không người.
Mỗi lần nghỉ dọc đường là hai thằng lại biến đi đâu mất. Lúc lên xe tất cả mọi người phải đợi. Nhà xe phải cho người đi tìm. Mãi mới thấy hai thằng khệnh khạng hố hố há há lên xe.
Mình hỏi mấy anh nhà xe sao lại để nó đi xe, kệ cha chúng nó không được à. Tay nhà xe bảo chúng cháu có muốn chở những loại này đâu nhưng nó mua vé, bến xe xếp chỗ nên đành chịu. Chứ chở nó cũng chẳng hơn được đồng nào.
Mình bảo kệ mẹ chúng nó, nó đến chậm cho rớt dọc đường. Nhà xe phân trần: không được đâu chú ơi. Nó kiện cho mất nghề ấy chứ chả chơi. (Sau này mới biết mấy tay lái xe nói thật. Cái vụ Dìn Kí lật tàu đấy. Phải đền 4 thằng Tàu còn gấp nhiều lần đền 14 người Việt Nam. Chả nhẽ giá trị mạng sống chúng nó đắt hơn mạng người Việt Nam?)
Sau khi nghỉ ở Quy Nhơn, lúc lên xe mình cầm vào cái túi đựng quần áo ở cuối chỗ nằm thấy dính bết vào tay. Giời ạ, bã kẹo cao su. Hai thằng chó này ăn kẹo cao su rồi ném ngay sang chỗ mình. Mình biết điều ấy vì cả xe chả có ai ăn kẹo cao su, chỉ có hai thằng mồm cứ trèo trẹo như trâu nhai lại.
Khi hai thằng đầu trọc lên xe, mình chìa cái túi có bã kẹo vào mặt hai đứa, tay xua xua bảo không nên làm vậy.
Hai thằng nhăn răng cười, đầu gật gật ra chiều biết rồi.
Mày biết rồi thì ông không thèm chấp! Mình ngủ một giấc. Ra đến Đà Nẵng nghỉ ăn cơm. Mình lăng xăng cầm túi đựng dép định xuống xe trước. Hai thằng xuống liền sau. Mọi người trong xe cũng lục tục xuống theo.
Đến cửa xe mình thò tay vào túi lấy dép. Lại thấy dính. Lại bã kẹo cao su. Điên tiết mình quay ngược lại chỉ vào mặt hai thằng Tàu: hai thằng chó này, tao đã nhịn mày lần trước mà mày vẫn còn chơi đểu tao hả. Đồ khốn nạn!
Hai thằng lại nhe răng cười!
Không thể chịu nổi nữa, mình rút dép dứ vào mặt hai thằng: Ông đã nhịn mày rồi mà mày vẫn còn giở trò khốn nạn hả. Ông phải đập vào mặt mày cho mày chừa cái thói khốn nạn đi nhá hai thằng mất dạy kia.
Và mình phang. Hai thằng tránh. Mọi người trên xe nhao nhao: đập chết mẹ nó đi. Nhịn nó là nó tưởng mình sợ. Ông cứ đập bỏ mẹ nó đi. Vậy là mình yên tâm. Ông một mình nhưng ông có bao nhiêu người ủng hộ. Ông không sợ.
Hai thằng xanh mặt, cụp đuôi im thin thít.
Chặng đường còn lại hai thằng không dám tác oai tác quái nữa. Không thấy hố hố há há, nghỉ dọc đường xong cũng nhanh nhẹn lên xe, mọi người không phải đợi.. Nhà xe bảo cái lũ này mềm nắn rắn buông. Càng nhịn nó càng lấn tới. Cứ phải vậy mới được.
Tới Hà Nội. Hai thằng Tàu nhảy xuống đầu tiên. Mình xuống xe, nhìn quanh: Không thấy hai cái đầu trọc đâu, bọn này lẩn nhanh thế!




Đọc thêm!

Chuyện ngày xửa...ngày nay

Ngày xửa ngày xưa…Ngày ấy
Gia đình nọ có hai vợ chồng và một lũ con.
Thằng bố thì ăn to nói nhớn, đi đâu cũng khoe mình anh hùng. Có một hôm cao hứng lên hắn bảo nhà mình đầu xóm canh cho cả xóm ngủ yên.
Hắn có tính hay khoe mẽ, đi đâu cũng tự hào là ta giỏi giang, ta tư duy hiện đại, ta nhất xóm. Hắn làm cái bàn thờ chình ình giữa nhà chiếm gần một phần ba diện tích nhà ở. Cái bàn thờ ấy to thật nên vợ con hắn suốt ngày chui gầm bàn, hắn còn đang định đào một cái hố xí cũng to nhất xóm quây bằng lá chuối khô.
Rồi hứng lên hắn xoay ra đóng thuyền và bảo là nghề đóng thuyền của hắn sẽ không thằng nào theo kịp. Ai ngờ được vài năm đã lỗ chỏng vó. Vợ con kêu ca, bảo là thôi đi, hắn không nghe mà tiếp tục bòn vét tiền của vợ con tổ chức lại nghề đóng thuyền. Vừa rồi hắn lại nhăn nhó bảo là đã có lãi… âm.
Sát nhà hắn có một thằng lưu manh. Thằng này từ đời cụ kỵ nó nhăm nhe thôn tính mảnh đất nhà hắn. Cụ kỵ nhà hắn cũng đã mươi lần vác gậy đuổi cụ kỵ thằng lưu manh chạy mất mật, nhưng cái ý thức muốn thôn tính vẫn lưu đến đời thằng hàng xóm lưu manh này.
Thằng hàng xóm lưu manh thỉnh thoảng kiếm cớ mò sang nhà, bắt tay bắt chân nói tốt, tốt, tốt, tốt. Ông chủ nhà khom người đưa hai tay ra bắt, mồm cũng kêu tốt tốt tốt tốt. Rất chi là thân thiện.
Nhớ lại thời ngày xưa cụ kỵ đã dặn lại phải cảnh giác với cái thằng hàng xóm đểu. Cứ mỗi lần thấy bố bắt tay thì mấy thằng con lại cảnh giác nhắc nhở. Hắn bảo im mồm. nhà bác ấy cũng giống nhà ta, đống rơm sát đống rơm, rãnh nước sát rãnh nước. Chúng mày không được hỗn.
Thằng hàng xóm đểu ngoài mặt tốt tốt tốt tốt nhưng ngày ngày cứ dịch mốc đất sang nhà hắn. Vợ con lại kêu ầm lên. Hắn lại bảo im cái mồm. Tao đang thỏa thuận hữu nghị. Chả biết thỏa thuận thế nào mà cái rãnh nước nhà hắn chỉ còn một phần tư còn đống rơm phải lùi vài mét.
Rồi thằng hàng xóm đểu còn bắt tay hắn giở trò thuê đất ngay cạnh rào, đào đất chỗ cao đem về nhà nó. Vợ con lại kêu, hắn bảo im mồm. Tao đã quyết rồi. Nhà này loạn. Đứa nào kêu tao cho ăn tát. Vợ con hắn đành im thít.
Chưa hết, tệ hơn nữa tên hàng xóm còn cho con sang tận nhà hắn đánh con hắn sưng mặt mũi. Con hắn kêu cứu: Bố ơi nhà chúng nó đánh con. Hắn bảo im mồm. Việc trẻ con, không thể để ảnh hưởng tới hòa khí giữa hai nhà. Nhiều lần như vậy nhưng hắn không dám ho he lấy một tiếng.
Cả làng thấy vợ con hắn sưng mặt mũi. Người ta hỏi thăm, hắn mới bảo là quả có bị đánh. Ai đánh? Hắn ấp úng bảo là người ngoài.
Thế là mọi người nghi ngờ lẫn nhau. Người thì bảo chắc là mấy thằng hàng xóm gần đấy, người thì bảo chắc thằng ở đầu xóm vì thằng này mới đánh nhau với nhà hắn. Nhưng tuyệt nhiên không ai nghĩ đến thằng đểu ở cạnh nhà hắn vì thấy hắn vẫn niềm nở khom người gọi là ông anh tốt tốt tốt tốt mỗi khi gặp.
Có lần vợ con hắn không chịu được làm ầm ĩ lên chửi bới thằng hàng xóm. Hắn vung cái điếu cày vụt cho vợ con một trận. Cái điếu cày dập te tua, nước điếu vãi khắp nhà khai mù. Vợ con hắn tức quá bảo hắn là thằng hèn. Chỉ giỏi bắt nạt vợ con. Giời ạ! Có ai khổ như mẹ con tôi không. Đã bị thằng lưu manh đểu cáng nó bắt nạt lại còn bị chồng đánh.
Cho đến một ngày thằng hàng xóm đểu cắt đứt cái dây của con tàu hắn vừa đóng, dọa hắn Đến lúc ấy cả xóm mới biết. Người ta hỏi. Hắn đành phải nói thật, rồi bảo các bác giúp tôi với.
Người ta ngao ngán bảo làm chồng làm bố mà im thin thít khi vợ con bị đứa lưu manh nó bắt nạt ở ngay nhà mình. Rồi lại còn đánh đập vợ con, rồi lại còn ăn hoang phá hoại. Liệu có xứng là trụ cột trong nhà nữa hay không. Chả dại gì mà chúng tôi phải giúp thằng hèn. Giá có giúp, xong nó lại đi khom lưng nịnh thằng đểu rồi nói xấu chúng tôi thì ai mà chịu được. Vậy là người ta kệ.
Thằng con lớn lúc này đủ tuổi mười tám tức quá mới bảo với bố: Bố không xứng với vai trò trụ cột nữa đâu. Bây giờ bố ngồi đấy để mọi việc chúng tôi lo.
Thằng bố bảo: có lo được cứt. Ai còn lạ gì cái loại bắt mũi chưa sạch!
Thằng con lúc bấy giờ mới thong thả bảo: Có thể chúng tôi bắt mũi chưa sạch nhưng chúng tôi đã có kinh nghiệm của bố không thể gọi thằng đểu là bạn tốt bụng. Tôn trọng tất cả mọi người, quan hệ tốt với tất cả mọi người nhưng không bao giờ liên minh với loại đểu cáng, nghe nó xúi đểu rồi về bắt nạt người nhà. Có giỏi thì bảo nó trả lại ba phần tư cái rãnh, có giỏi thì bảo nó trả lại cái chân đống rơm vừa mới mất.
Bà vợ nói thêm: có giỏi thì ông lo cho cả nhà không phải chạy ăn từng bữa. Cái mồm cứ xoen xoét vì vợ con nhưng lại bắt vợ con è cổ gánh nợ. Anh hùng cái gì, nó đến nhà đánh vợ con mà đứng giương mắt không dám mở mồm chứ chưa nói đến chuyện động chân động tay. Chỉ cái mồm giỏi lí luận.
Thằng bố đuối lí gào lên: Tiên sư chúng mày, toàn những đồ bất hiếu bất mục! Ông lại tống hết chúng mày vào gầm bàn bây giờ. Chúng mày phải học tập tấm gương sáng đi. Tiếp tục học tập. Học nữa! Học mãi! Đọc thêm!